Пифагорҙын алтын шиғырҙары.

Юғары класс уҡыусылары өсөн кисә

Кисәнен маҡсаты

1.Пифагорҙын тормош юлы менән таныштырыу

2.Пифагорҙын алтын шиғырҙары менән таныштырыу

3.Уҡыусынын мәҙәниәтен күтәреү,үҙ-үҙен үҫтереүгә булышлыҡ итеү

4.Математика фәненә ҡыҙыҡһыныу уятыу

Кисәнен биҙәлеше

1.Пифагор портреты

2.Уҡыусылар рефераттары

Хәрефтәр яҙылған таблицалар

4.Уҡыусылар эшләгән һүрәттәр

Кисә барышы

1.Уҡытыусынын инеш һүҙе

Беҙ бөгөн һеҙҙен менән бөтәгеҙгәлә таныш булған бөйөк математик Пифагор тураһынла һөйләшергә йыйналдыҡ.Һәр берегеҙгә ручка,ҡағыҙ бирелде һәм кисәнен аҙғында үҙегеҙҙен фекерҙәрегеҙҙе эйе йәки юҡ яуаптары менән белдерерһегеҙ, Хәҙер Пифагорҙын таныш теоремаһын әйтеп ҡарайыҡлда Самос утрауында

2 уҡыусы Беҙҙен эраға тиклем йылда Пифагор тигән малай донъяға килә.Унын атаһы билдәле оҫта булған.Мнесарх -билдәле таштар менән эш итеүсе булған.Атаһынын эш оҫталығын күрә алмаусылар куп булған.Бер ваҡыт Мнесарх Батшаға бер кеше лә күреп һоҡланып туя алмаҫлыҡ балдаҡ эшләп биргән. Был оҫтаны ошонан һун батша һәр ваҡыт күҙәтеү аҫтында тотҡан. Был тормошка риза булмай үҫә төшкәс Пифагор был утрауҙы ташлап сығып китә.

3-се уҡыусы Пифагорҙын әсәһенен исеме һаҡланмаған. Берәүҙәр уны Пифанда тип әйтәләр, ә икенселәр ысын исеме түгел ә иптәше ҡушҡан исем тип баралар. Ләкин Пифагор менән Пифанда араһынла оҡшашлыҡ булыу сәбәпле быны сын тип тә ҡабул итергә мөмкиндер.

4 -се укыусы Пифагор бик бәләкәй саҡтан утрауҙан сығып китен сәйәхәт итергә булған һәм һәр ваҡыт уҡытыусыһынын һүҙҙәрен кабатлар булған. « Путешествие и память -по сути два средства,возвышающие человека и открывающие ему врата мудрости»

Егерме йылға яҡын сәйәхәт итеп йөрөгәндән һун Пифагор кротос утрауына килеп төпләнә. Пифагор ошо утрау:а бөтә илдәргә билдәле булған Пифагор мәктәбе булдыра

5-се уҡыусы. Пифагор мәктәбендә дүрт йүнәлеш буйынса уҡыталар

арифметика (һандар тураһындағы фән)

геометрия (Фигуралар тураһындағы фән)

музыка ( Гармония тураһындағы фән)

астрономия ( йондоҙҙар тураһындағы фән)

Шулай уҡ Пифагор мәктәбендә физик тормошҡа ла ныҡ иғтибар иткәндәр.Ин беренсе үткәрелгән Олимпиада уйындарындағы енеүселәр араһында Пифагор мәктәбе уҡыусылары бик күп булған.

Физминутка Хәҙер беҙ һеҙҙен менән Пифагор мәктәбендә тыуған грек кешеләренен идеалын анлатыусы термин менән танышабы:(уҡыусылар -карточкалар менән яҙып сығалар)

к-1

а-2

л-3

о-4

г-5

а-6

к-7

а-8

т-9

и-10

я-11

6- сы укыусы Пифагор шулай тип иҫәпләгән; үҙен өҫтөндә уйланыу өсөн һәйбәт ике ваҡыт бар; 1 йоҡонан торған сакта

2 йоҡларға ятыр алдынан

Ошо вакыт араһында һин үҙенә һорау бирергә өйрән;

1. Мин бөгөн нимә эшләргә тейеш?

2.Бөгөнге минен көнөм нисек үтте,бушҡа үтмәнеме?

Прежде чем встать от сладостных снов,навеваемых ночью ,подумай.какие дела приготовил день?

7 -се укыусы Пифагор мәктәбе уҡыусылары йоҡлар алдынан һәм йоҡонан торғас 1 сәғәт буйы дингеҙ ярында уйланыу дәресендә йөрөгәндәр

8 укыусы Пифагор мәктәбендә мораль-әхлак ҡағиҙәләре кодексы булған һәм уларҙы алтын шиғырҙар тип йөрөткәндәр.

9 укыусы «Беги от всякой хитрости,отсекай огнем.железом и любым оружием от тела болезнь ,от души невежество ,от утробы -роскошества ,от города смуту ,от семьи -ссору ,от всего ,что есть -неумеренность»

(укыусылар менән тәржемәһен ҡарау)

Физминутка Укыусыларҙан ценность һүҙенен тәржемәһен ҡарау (грек телендә)

1-А

2-К

3-С

4-И

5-О

6-М

7-А

Сыщи себе верного друга,имея его ты можешь обойтись без богов

Не гоняйся за счатьем оно всегда находится в тебе самом

Укытыусы һүҙе

Әйҙәгеҙ әле әйтеп ҡарайыҡ кем булған ул Пифагор

Пифагор — ул бөйөк математик ҡына түгел,ә бөйөк КЕШЕ булған.Үҙегеҙҙен күнел блокнотына Пифагорҙын алтын ҡағиҙәләрен яяҙып алығыҙ

Мин уйлайым Пифагор ошондай бөйөк шәхес булғанға математика өлкәһендә бөйөк ҡаҙаныштарға бәлки өлгәшкәндер.

Һеҙгә лә ошо юлды ҡабатлауығыҙҙы теләйем